Wonen in het land van de cowboys.

Op de boot in 1968 zaten ook mensen die op bezoek waren geweest in Nederland, zoals Greta met haar dochter Heidi. Greta is met haar man al in 1957 naar Canada vertrokken om een nieuw leven op te bouwen. Haar toenmalige vriend wilde liever naar Australië, maar dat vond Greta te ver.

We zijn in Pincher Creek, een plaats onder de nationale natuurparken Banff en Kootenay. De weg er naartoe is prachtig. Onderweg zien we zelfs een Grizzly langs de weg grazen.

Pincher Creek ligt echt in Cowboygebied. Veel ranches met veel paarden zien we en weidse uitzichten. Mooi om ook dit deel van Canada te zien. Heidi gaan we eerst bezoeken. We krijgen een uitgebreide beschrijving hoe bij haar ranch te komen. De wegen naar haar huis zijn onverhard en als we daar rijden laten we een enorme stofwolk achter ons. Fietsen op deze wegen is denk ik geen optie.

Heidi’s huis ligt er in het avondlicht prachtig bij. Op de heuvels naast het pand lopen haar paarden, pikzwarte Canadese paarden. We rijden het terrein op en parkeren de auto naar het westen, zoals Heidi heeft beschreven. Als we dat niet zouden doen, dan kunnen de deuren van je auto er af waaien. En inderdaad het waait hard, heel hard.

Filmen hier is lastig. De wind waait zo hard, dat het onmogelijk is bijna om fatsoenlijk geluid te krijgen. Ook waait elk statief hier meteen om. Maar wauw wat is het hier mooi. Heidi geniet zichtbaar van haar paarden. Ze houdt sowieso erg van dieren en heeft inmiddels al zo’n 13 katten in huis. Katten die gewoon zijn komen aanlopen of katten van mensen die ze niet meer wilden hebben. Heidi vangt ze op. Daarnaast werkt ze ook nog bij de Canadese overheid. Ze leidt personeel op dat achter de balie zit bij het bezoekerscentrum van de provinciale parken rond Pincher Creek.

Ze houdt van Canada, vooral van de ruimte en de mogelijkheden die ze heeft om dieren om haar heen te hebben. Maar ze voelt zich ook Nederlands. In 1968 is ze voor het eerst op bezoek geweest bij haar Opa en Oma samen met haar moeder Greta. Ze vindt het geweldig. Ze herinnert zich nog dat ze patat met mayonaise kreeg op de markt. “Nu nog verlang ik naar een patatje mayo. Ik heb het sindsdien bijna nooit meer gegeten.” Heidi is Canadees, ze is er tenslotte ook geboren, maar ze is wel trots op haar Nederlandse achtergrond.

Heidi vindt dat Nederland heel goed omgaat met het milieu. Canada zou daar meer mee moeten doen. Zelf heeft ze windmolens vlakbij haar ranch staan en ze heeft net een paar zonnepanelen kunnen plaatsen. Ze zou dolgraag duurzamer willen leven en ook meer willen fietsen zoals in Nederland.

De volgende ochtend gaan we bij Greta, de moeder van Heidi, op bezoek. We worden ontvangen door een kleine vrouw van 86 jaar oud. Ze vindt het geweldig om bezoek uit Nederland te ontvangen. De fotoboeken die ze voor Heidi heeft gemaakt liggen al klaar. Samen met Greta blader ik door de boeken op zoek naar foto’s van hun terugreis naar Canada op de SS Maasdam in 1968. In het fotoboek schrijft ze ook als in een dagboek voor Heidi. Even denken we dat Heidi en ik misschien samen hebben gespeeld op de boot, maar we vinden daar geen bewijs van. Heidi en Greta deden veel mee aan de activiteiten op de boot. Of wij dat ook deden begin ik te betwijfelen.

Ik luister naar het verhaal van Greta over haar emigratie. Ze vertelt mooi, soms in het Nederlands soms in het Engels. Je kunt merken dat ze onderwijzeres is geweest en zelfs directeur van een Montessorischool in Nederland voordat ze vertrok. Ze was toen nog maar 23 jaar oud en werd verliefd op een kunstschilder. Haar vriend wilde dolgraag emigreren en het liefst naar Australië. Op een gegeven moment zei hij: “Als je echt van mij houd ga je mee naar Australië”. Greta antwoordde: “Zoveel hou ik niet van jou.” Ze vond dat te ver weg. Canada wilde ze wel en dus vertrokken ze met z’n twee naar Ontario en gingen ze met de trein naar Vancouver. Het was een lange reis, meer dan 4 dagen. Daar probeerden ze een leven op te bouwen. Na de geboorte van Heidi bouwde de man van Greta een eigen huis, waarmee ze nog in een tijdschrift terechtkwamen. Het was hard werken voor hen beiden. Greta werkte op een school voor blinden en hij gaf les op de universiteit. Met regelmaat reist ze naar Nederland met haar dochter om familie te bezoeken. Nooit samen met haar man, want ze konden de huisdieren niet alleen achterlaten.

We krijgen een rondleiding door haar huis en de tuin. Ze laat alles trots zien en met recht. De planten in de tuin doen het geweldig goed. De Lemontree moet ik ook echt filmen zegt ze. Van pitjes maakt zij volwaardige citroenbomen. Greta heeft echt groene vingers.

Pepermuntjes, drop en boterbabbelaars verschijnen op de tafel voor bij de thee. Greta houdt nog steeds veel van de producten uit Nederland en ze heeft ze speciaal voor ons klaargezet. En dan komt het mooiste. Greta wil een gedicht voordragen, een gedicht dat zeker 5 minuten lang duurt. Na zo’n 60 jaar in Canada te hebben gewoond draagt Greta een prachtig gedicht voor.

Als we vertrekken staat ze in de deuropening ons uit te zwaaien. Als ik ooit weer in de buurt van Pincher Creek ben ga ik zeker weer even bij haar langs.

• Canada, documentaire fotografie, Emigratie, fotograaf, fotografie, journalistiek, reisfotografie
• 28 juni 2018